Gujarati JEE Physics : ગુરુત્વાકર્ષણ

ફકરા આધારિત જવાબ આપો :
સૂર્યની આસપાસ ભ્રમણ કરતા પૃથ્વી અને મંગળની કક્ષાઓ વર્તુળાકાર ધારો. પૃથ્વી સૂર્યની આસપાસ ભ્રમણ કરી શકે તેવા એક કૃત્રિમ ઉપગ્રહને એવી રીતે છોડવામાં આવે કે જેનો apogee એ મંગળની ભ્રમણ કક્ષા પર અને perigee એ પૃથ્વીની ભ્રમણ કક્ષા પર હોય. સૂર્યની આસપાસ પૃથ્વી અને મંગળના કક્ષીય આવર્તકાળ અનુક્રમે T_e અને T_m છે તથા જુદા જુદા ચલોની સંજ્ઞાઓ નીચે મુજબ છે :

M_e = પૃથ્વીનું દળ, M_m = મંગળનું દળ, M = કૃત્રિમ ઉપગ્રહનું દળ, L_e = સૂર્યની આસપાસ પૃથ્વીનું કોણીય વેગમાન, L_m =  સૂર્યની આસપાસ મંગળનું કોણીય વેગમાન, R_e = પૃથ્વીની કક્ષાની અર્ધ દીર્ધ અક્ષ, R_m = મંગળની કક્ષાની અર્ધ દીર્ધ અક્ષ, E_e = પૃથ્વીની કુલ ઊર્જા, E_m = મંગળની કુલ ઊર્જા.

પ્રશ્ન : 
સૂર્યની આસપાસ ઉપગ્રહનો કક્ષીય આવર્તકાળ ..... (પૃથ્વી અને મંગળની ગુરુત્વકર્ષણ અસરો અવગણો)

ફકરા આધારિત જવાબ આપો :
સૂર્યની આસપાસ ભ્રમણ કરતા પૃથ્વી અને મંગળની કક્ષાઓ વર્તુળાકાર ધારો. પૃથ્વી સૂર્યની આસપાસ ભ્રમણ કરી શકે તેવા એક કૃત્રિમ ઉપગ્રહને એવી રીતે છોડવામાં આવે કે જેનો apogee એ મંગળની ભ્રમણ કક્ષા પર અને perigee એ પૃથ્વીની ભ્રમણ કક્ષા પર હોય. સૂર્યની આસપાસ પૃથ્વી અને મંગળના કક્ષીય આવર્તકાળ અનુક્રમે T_e અને T_m છે તથા જુદા જુદા ચલોની સંજ્ઞાઓ નીચે મુજબ છે :

M_e = પૃથ્વીનું દળ, M_m = મંગળનું દળ, M = કૃત્રિમ ઉપગ્રહનું દળ, L_e = સૂર્યની આસપાસ પૃથ્વીનું કોણીય વેગમાન, L_m =  સૂર્યની આસપાસ મંગળનું કોણીય વેગમાન, R_e = પૃથ્વીની કક્ષાની અર્ધ દીર્ધ અક્ષ, R_m = મંગળની કક્ષાની અર્ધ દીર્ધ અક્ષ, E_e = પૃથ્વીની કુલ ઊર્જા, E_m = મંગળની કુલ ઊર્જા.

પ્રશ્ન : 
ઉપગ્રહની કુલ ઊર્જા .....

ફકરા આધારિત જવાબ આપો :
સૂર્યની આસપાસ ભ્રમણ કરતા પૃથ્વી અને મંગળની કક્ષાઓ વર્તુળાકાર ધારો. પૃથ્વી સૂર્યની આસપાસ ભ્રમણ કરી શકે તેવા એક કૃત્રિમ ઉપગ્રહને એવી રીતે છોડવામાં આવે કે જેનો apogee એ મંગળની ભ્રમણ કક્ષા પર અને perigee એ પૃથ્વીની ભ્રમણ કક્ષા પર હોય. સૂર્યની આસપાસ પૃથ્વી અને મંગળના કક્ષીય આવર્તકાળ અનુક્રમે T_e અને T_m છે તથા જુદા જુદા ચલોની સંજ્ઞાઓ નીચે મુજબ છે :

M_e = પૃથ્વીનું દળ, M_m = મંગળનું દળ, M = કૃત્રિમ ઉપગ્રહનું દળ, L_e = સૂર્યની આસપાસ પૃથ્વીનું કોણીય વેગમાન, L_m =  સૂર્યની આસપાસ મંગળનું કોણીય વેગમાન, R_e = પૃથ્વીની કક્ષાની અર્ધ દીર્ધ અક્ષ, R_m = મંગળની કક્ષાની અર્ધ દીર્ધ અક્ષ, E_e = પૃથ્વીની કુલ ઊર્જા, E_m = મંગળની કુલ ઊર્જા.

પ્રશ્ન : 
સૂર્યની આસપાસ ઉપગ્રહનો ક્ષેત્રીય વેગ એ.....

• પૃથ્વીના ક્ષેત્રીય વેગ કરતા વધારે

• પૃથ્વીના ક્ષેત્રીય વેગ કરતા ઓછા 

• મંગળના ક્ષેત્રીય વેગ કરતા વધારે 

• પૃથ્વીના ક્ષેત્રીય વેગ જેટલો 

• a - q, b - p, c - s, d - r

• a - r, b - s, c - q, d - p

• a - p, b - q, c - r, d - s

• a - s, b - r, c - p, d - q

જોડકા જોડો : 

• a - q,  b-p.q.t,  c-r.q,  d-r.s

• a - p.r b - q.r,  c - t  d - p

• a - s, b - r, c - s, d - t

• a - p, b - p, c - r, d -s