ફકરા આધારિત પ્રશ્નોના જવાબ આપો : એકમ લંબાઈ λ અવરોધ ધરાવતાં બે લાંબા સુવાહક પાટને એકબીજાથી d જેટલા અંતરે સમક્ષિતિજ રહે તેમ સમાંતરે ગોઠવેલ છે. તેમના એક તરફનાં છેડાને R અવરોધથી જોડેલ છે. આ પાટા પર આકૃતિમાં દર્શાવ્યા મુજબ સુવાહક સળિયો MN ઘર્ષણ્રહિત અટકી શકે તેમ ગોઠવેલ છે. પેપરના પૃષ્ઠને લંબ અંદર જતી દિશામાં હોય તેવા સમાન ચુંબકિયક્ષેત્રમાં આ રચનાને ગોઠવેલ સળિયા F પર જેટલું ચળ બળ લાગુ પાડી તેને ગતિ કરાવતાં અવરોધો R માંથી અચળપ્રવાહ I પસાર થાય છેતો નીચેના પ્રશ્નનો જવાબ આપો : પ્રશ્ન : સળિયા MN નો વેગ v = .......... from Physics વિદ્યુત ચુંબકીય પ્રેરણ અને ACપ્રવાહ

Book Store

Download books and chapters from book store.
Currently only available for.
CBSE

Subject

Physics
Advertisement
zigya logo

Gujarati JEE Physics : વિદ્યુત ચુંબકીય પ્રેરણ અને ACપ્રવાહ

Multiple Choice Questions

Advertisement
61.
ફકરા આધારિત પ્રશ્નોના જવાબ આપો : 
એકમ લંબાઈ λ અવરોધ ધરાવતાં બે લાંબા સુવાહક પાટને એકબીજાથી d જેટલા અંતરે સમક્ષિતિજ રહે તેમ સમાંતરે ગોઠવેલ છે. તેમના એક તરફનાં છેડાને R અવરોધથી જોડેલ છે. આ પાટા પર આકૃતિમાં દર્શાવ્યા મુજબ સુવાહક સળિયો MN ઘર્ષણ્રહિત અટકી શકે તેમ ગોઠવેલ છે. પેપરના પૃષ્ઠને લંબ અંદર જતી દિશામાં હોય તેવા સમાન ચુંબકિયક્ષેત્રમાં આ રચનાને ગોઠવેલ સળિયા F પર જેટલું ચળ બળ લાગુ પાડી તેને ગતિ કરાવતાં અવરોધો R માંથી અચળપ્રવાહ I પસાર થાય છેતો નીચેના પ્રશ્નનો જવાબ આપો : 

પ્રશ્ન : 
સળિયા MN નો વેગ v = ..........
  • fraction numerator straight B squared straight d squared over denominator 2 λm end fraction log space straight e space open parentheses 1 plus fraction numerator straight R over denominator 2 λx end fraction close parentheses
  • fraction numerator straight B squared straight d squared over denominator 2 λm end fraction log space straight e space open parentheses 1 minus fraction numerator straight R over denominator 2 λx end fraction close parentheses
  • fraction numerator straight B squared straight d squared over denominator straight R end fraction log space straight e space open parentheses 1 minus fraction numerator straight R over denominator 2 λx end fraction close parentheses
  • fraction numerator straight B squared straight d squared over denominator 2 λm end fraction log space straight e space open parentheses 1 plus fraction numerator 2 λx over denominator straight R end fraction close parentheses

D.

fraction numerator straight B squared straight d squared over denominator 2 λm end fraction log space straight e space open parentheses 1 plus fraction numerator 2 λx over denominator straight R end fraction close parentheses

Advertisement
62.
ફકરા આધારિત પ્રશ્નોના જવાબ આપો : 
એકમ લંબાઈ λ અવરોધ ધરાવતાં બે લાંબા સુવાહક પાટને એકબીજાથી d જેટલા અંતરે સમક્ષિતિજ રહે તેમ સમાંતરે ગોઠવેલ છે. તેમના એક તરફનાં છેડાને R અવરોધથી જોડેલ છે. આ પાટા પર આકૃતિમાં દર્શાવ્યા મુજબ સુવાહક સળિયો MN ઘર્ષણ્રહિત અટકી શકે તેમ ગોઠવેલ છે. પેપરના પૃષ્ઠને લંબ અંદર જતી દિશામાં હોય તેવા સમાન ચુંબકિયક્ષેત્રમાં આ રચનાને ગોઠવેલ સળિયા F પર જેટલું ચળ બળ લાગુ પાડી તેને ગતિ કરાવતાં અવરોધો R માંથી અચળપ્રવાહ I પસાર થાય છેતો નીચેના પ્રશ્નનો જવાબ આપો : 

પ્રશ્ન : બંધ ગાળામાંથી વહેતો પ્રવાહ I =.........
  • fraction numerator Bvd over denominator 2 λx end fraction
  • Bvd over straight R
  • fraction numerator Bvd over denominator left parenthesis straight R space plus space 2 λx right parenthesis end fraction
  • fraction numerator 2 space Bvd over denominator left parenthesis straight R space plus space 2 λx right parenthesis end fraction

63.
નીચે આપેલ વિધાન અને કારણ વાંચી આપેલ વિકલ્પોમાંથી યોગ્ય વિકલ્પ પસંદ કરો :
 
વિધાન : સમાન ચુંબકિયક્ષેત્રમાં ગતિ કરતાં તાંબાનાં તારના બે છેડે પ્રેરિત વીજચાલકબળ ઉદ્દભવે છે. 
કારણ : તાંબાનાં તાર સાથે સંકળાયેલ ચુંબકિય ફલક્સમાં ફેરફાર થાય છે.
  • વિધાન અને કારણ બંને સાચાં છે તથા કારણ એ વિધાનનું સમર્થન કરે છે.

  • વિધાન અને કારણ બંને સાચાં છે પરંતુ કારાણ એ વિધાનનું સમર્થન કરતું નથી. 

  • વિધાન સાચું છે પરંતુ કારણ ખોટું છે. 

  • વિધાન ખોટું છે પરંતુ કારણ સાચું છે.


64.
નીચે આપેલ વિધાન અને કારણ વાંચી આપેલ વિકલ્પોમાંથી યોગ્ય વિકલ્પ પસંદ કરો :

વિધાન : આકૃતિમાં દર્શાવ્યા મુજબ ત્રણ સમાન રિંગો સમઅક્ષિય રીતે તેમના સમતલ એકબીજાને સમાનતર ગોઠવાય તેમ મૂકેલ છે. A અને C તંત્રમાંથી સમાન વીજપ્રવાહ આકૃતિ મુજબની દિશામાં વહે છે. હવે જો રિંગો B અને C બંને સ્થિર રાખી રીંગ A ને B રિંગ તરફ ગતિ કરાવવામાં આવે તો રિંગ B માં પ્રેરિત પ્રવાહની દિશા વિષમઘદી દિશામાં હોય છે. 

કારણ : પ્રેરિત પ્રવાહની દિશા bold lambda લેન્ઝના નિયમ મુજબ મળે છે.

  • વિધાન અને કારણ બંને સાચાં છે તથા કારણ એ વિધાનનું સમર્થન કરે છે.

  • વિધાન અને કારણ બંને સાચાં છે પરંતુ કારાણ એ વિધાનનું સમર્થન કરતું નથી. 

  • વિધાન સાચું છે પરંતુ કારણ ખોટું છે. 

  • વિધાન ખોટું છે પરંતુ કારણ સાચું છે.


Advertisement
65.
નીચે આપેલ વિધાન અને કારણ વાંચી આપેલ વિકલ્પોમાંથી યોગ્ય વિકલ્પ પસંદ કરો : 

વિધાન : એક વિદ્યુતગોળા સાથે વાહક ગૂંચળું જોડેલ છે. આ જોડાણને DC વૉલ્ટેજ પ્રાપ્તિસ્થાન માટે બલ્બ પ્રકાશિત કરેલ છે. જો હવે ગૂંચળાની અંદર નરમ લોખંડનો ગર્ત દાખલ કરવામાં આવે, તો વિદ્યુતગોળો વધુ પ્રકાશિત થાય છે. 
કારણ : DC પ્રવાહ માટે ગૂંચળાનો અસરકારક અવરોધ બદલાતો નથી.
  • વિધાન અને કારણ બંને સાચાં છે તથા કારણ એ વિધાનનું સમર્થન કરે છે.

  • વિધાન અને કારણ બંને સાચાં છે પરંતુ કારાણ એ વિધાનનું સમર્થન કરતું નથી. 

  • વિધાન સાચું છે પરંતુ કારણ ખોટું છે. 

  • વિધાન ખોટું છે પરંતુ કારણ સાચું છે.


66.
ફકરા આધારિત પ્રશ્નોના જવાબ આપો : 
અવગણ્ય અવરોધવાળી U આકારની એક સુવાહક ફ્રેમને એક ઊંચા ટેબલની સમક્ષિતિજ સપાટી પર જડિત કરેલ છે. આ ટેબલ સુવાહક ફ્રેમની બે ભુજા વચ્ચેનું અંતર L છે. આ ભૂજા પર અવગણ્ય દળ અને R અવરોધ ધરાવતો સળિયો ઘર્ષણરહિત અટકી શકે તેમ ગોઠવેલ છે. સમગ્ર ગોઠવળીનો સમતલને લંબ રુપે સમાન ચુંબકિયક્ષેત્ર B લાગુ પડેલ છે. હવે સળિયા સાથે દળરહિત દોરી બાંધી દોરીને ટેબલના છેડે જડિત કરેલ ગરગડી પરથી પસાર કરે તેના મુક્ત છેડે m દળ નો બ્લૉક લટકાવેલ છે. જો તંત્રને સ્થિર સ્થિતિમાંથી ગતિ કરવા માટે મુક્ત કરવામાં આવે, તો નીચેના પ્રશ્નોના જવાબ આપો :

પ્રશ્ન : અધોદિશામાં ગસ્તિ કરતાં બ્લૉકનો પ્રવેગ .......
  • g

  • open parentheses straight g space minus space fraction numerator straight B squared straight L squared straight v over denominator mR end fraction close parentheses
  • open parentheses straight g space plus space fraction numerator straight B squared straight L squared straight v over denominator mR end fraction close parentheses
  • space fraction numerator straight B squared straight L squared straight v over denominator mR end fraction

67.
ફકરા આધારિત પ્રશ્નોના જવાબ આપો : 
એકમ લંબાઈ λ અવરોધ ધરાવતાં બે લાંબા સુવાહક પાટને એકબીજાથી d જેટલા અંતરે સમક્ષિતિજ રહે તેમ સમાંતરે ગોઠવેલ છે. તેમના એક તરફનાં છેડાને R અવરોધથી જોડેલ છે. આ પાટા પર આકૃતિમાં દર્શાવ્યા મુજબ સુવાહક સળિયો MN ઘર્ષણ્રહિત અટકી શકે તેમ ગોઠવેલ છે. પેપરના પૃષ્ઠને લંબ અંદર જતી દિશામાં હોય તેવા સમાન ચુંબકિયક્ષેત્રમાં આ રચનાને ગોઠવેલ સળિયા F પર જેટલું ચળ બળ લાગુ પાડી તેને ગતિ કરાવતાં અવરોધો R માંથી અચળપ્રવાહ I પસાર થાય છેતો નીચેના પ્રશ્નનો જવાબ આપો : 

પ્રશ્ન : બંધગાળામાં પ્રેરિત એમ્ફ = .........
  • 1 half Bvd
  • Bvd space open parentheses fraction numerator 2 space straight lambda space straight x over denominator straight R end fraction close parentheses
  • B vd

  • Bvd space open parentheses fraction numerator straight R over denominator 2 space straight lambda space straight x end fraction close parentheses

68.
નીચે આપેલ વિધાન અને કારણ વાંચી આપેલ વિકલ્પોમાંથી યોગ્ય વિકલ્પ પસંદ કરો :

વિધાન : અસમાન ચુંબકિયક્ષેત્રમાં વાહક તારનાં ગુંચળાને સ્થિર રાખતાં તેમાં બે પ્રેરિત વીજચાલકબળ ઉદ્દભવે છે. 
કારણ : વહક ગૂંચળા સાથે સંકળાયેલ ચુંબકિય ફલક્સ સમય સાથે ફેરફાર અનુભવે તો પ્રેરિત વીજચાલકબળ ઉદ્દભવે છે.
  • વિધાન અને કારણ બંને સાચાં છે તથા કારણ એ વિધાનનું સમર્થન કરે છે.

  • વિધાન અને કારણ બંને સાચાં છે પરંતુ કારાણ એ વિધાનનું સમર્થન કરતું નથી. 

  • વિધાન સાચું છે પરંતુ કારણ ખોટું છે. 

  • વિધાન ખોટું છે પરંતુ કારણ સાચું છે.


Advertisement
69.
નીચે આપેલ વિધાન અને કારણ વાંચી આપેલ વિકલ્પોમાંથી યોગ્ય વિકલ્પ પસંદ કરો :

વિધાન : ધન z દિશામાં રહેલા સમાન ચુંબકિયક્ષેત્રમાં y અક્ષને સમાંતર રહેલો વાહક સળિયો x દિશામાં ગતિ કરે છ ત્યારે x-અક્ષની નજીક રહેલો છેડો ધન વીજભારિત બને છે. 
કારણ : સળિયામાં રહેલા મુક્ત ઈલિક્ટ્રોન ધન y દિશામાં બળ અનુભવે છે.
  • વિધાન અને કારણ બંને સાચાં છે તથા કારણ એ વિધાનનું સમર્થન કરે છે.

  • વિધાન અને કારણ બંને સાચાં છે પરંતુ કારાણ એ વિધાનનું સમર્થન કરતું નથી. 

  • વિધાન સાચું છે પરંતુ કારણ ખોટું છે. 

  • વિધાન ખોટું છે પરંતુ કારણ સાચું છે.


70.
નીચે આપેલ વિધાન અને કારણ વાંચી આપેલ વિકલ્પોમાંથી યોગ્ય વિકલ્પ પસંદ કરો : 

વિધાન : સુરેખતાર AB માંથી પસાર થતો પ્રવાહ A થી B તરફની દિશામં વધતો હોય, તો વાહક ગૂંચળામાં પ્રેરિતપ્રવાહ વિષમ ઘડી દિશામાં હોય છે. 
કારણ : લેન્ઝના  નિયમ મુજબ પ્રૈરિત પ્રવાહની દિશા AB તારના પ્રવાહની દિશા અનુસાર હોય છે. 

  • વિધાન અને કારણ બંને સાચાં છે તથા કારણ એ વિધાનનું સમર્થન કરે છે.

  • વિધાન અને કારણ બંને સાચાં છે પરંતુ કારાણ એ વિધાનનું સમર્થન કરતું નથી. 

  • વિધાન સાચું છે પરંતુ કારણ ખોટું છે. 

  • વિધાન ખોટું છે પરંતુ કારણ સાચું છે.


Advertisement

Switch