500 Hz આવૃત્તિવાળો ધ્વનિ 50 cm ત્રિજ્યાના માર્ગ પર 20 rads-1 ની અચળ કોણીય વર્તુળગતિ કરે છે. આ વર્તુળાકાર માર્ગના કેન્દ્રમાંથી પસાર થતી અને સમતલને લંબરેખા પર ખૂબ જ દૂરના અંતરે એક શ્રોતા સ્થિર ઊભો છે. જો ધ્વનીનો વેગ 340 ms-1 હોય, તો શ્રોતાને સંભળાતા ધ્વનિની મહત્તમ અને ન્યુનતમ આવૃત્તિઓ અનુક્રમે કેટલી હશે ? from Physics દોલનો અને તરંગો

151.

એક ટેકરી તરફ ગતિ કરતી ટ્રેનની ઝડપ 72 kmh^-1 છે. આ ટ્રેન 600 Hz આવૃત્તિ ધરાવતી વ્હિસલ વગાડે છે. આ વ્હિસલનો ધ્વનિ ટેકરી પરથી પરાવર્તન પામીને ટ્રેનના ડ્રાઈવર સુધી આવે છે,, તો ડ્રાઈવરને સંભળાતા ધ્વનીની આવૃત્તિ કેટલી હશે ? ધ્વનીનિ વેગ 320 ms^-1 લો.

700 Hz
780 Hz
680 Hz
860 Hz

152.

રેલવે પ્લૅટફોર્મ પર સ્થિર ઉભેલી એક ટ્રેનનો ડ્રાઈવર700 Hz આવૃત્તિ ધરાવતી વ્હિસલ વગાડે છે. એક વ્યક્તિ 36 kmh^-1 ની ઝડપથી આ ટ્રેન તરફ ગતિ કરતી હોય તો તેની સંભળાતી વ્હિસલ આવૃત્તિ કેટલી હશે ?

720 Hz
640 Hz
780 Hz
820 Hz

153.

આકૃતિમાં દર્શાવ્યા પ્રમાણે એક છોકરો એક સ્થિર શ્રોતા અને દીવાલની મધ્યમાં છે. છોકરો 2 ms^-1 જેટલી ઝડપ દીવાલ તરફ ગતિ કરે છે અને વ્હિસલ વગાડે છે. આ વ્હિસલના કારણે શ્રોતા 1 s માં 4 સ્પંદ સાંભળે છે. તો વ્હિસલની મૂળ આવૃત્તિ આશરે કેટલી હશે ? ધ્વનિનિ વેગ 332 ms^-1 છે.

440 Hz
330 Hz
200 Hz
150 Hz

154.

એક ધ્વનિ ઉદ્દગમ શ્રોતા તરફ 72 kmh^-1 ની ઝડપે ગતિ કરે છે, જ્યારે શ્રોતા 36 kmh^-1ની ઝડપ ઉદ્દગમથી દૂર તરફ ગતિ કરે છે, ઉદ્દગમ 990 Hz આવૃત્તિનો ધ્વનિ 350 ms^-1 જેટલા વેગથી પ્રસરિત કરે છે, તો કારચાલકને સંભળાતા ધ્વનીની આવૃત્તિ તથા ધ્વનીની મૂળ આવૃત્તિનો ગુણોત્તર કેટલો થશે ?

1300 Hz
1020 Hz
900 Hz
660 Hz

155.

એક ટ્રેન 108 km h^-1 ની અચળ ઝડપથી સ્તિર શ્રોતા તરફ ગતિ કરે છે. આ ટ્રેનનો ડ્રાઈવર સતત વ્હિસલ વગાડે છે. તો આ ટ્રેન શ્રોતા તરફ આવતી હોય ત્યારે અને શ્રોતાને પસર કરી ગયા બાદ શ્રોતાને સંભળાતી ધ્વનિની આવૃત્તિઓનો ગુણોત્તર કેટલો હશે ? ધ્વનીનો વેગ 330 ms^-1 છે.

9 : 8
6 : 5
6 : 1
9 : 5

156.

સ્થિર શ્રોતાથી દૂરના અંતરે રાખેલ ધ્વનિ ઉદ્દગમ f આવૃત્તિવાળા ધ્વનિ-તરંગો ઉત્સર્જિત કરે છે. ઉદ્દગમ શ્રોતા તરફ અચળ પ્રવેગ α થી ગતિ કરે છે. ઉદ્દગમે ગતિના પ્રારંભે ઉત્સર્જિત કરેલ ધ્વનિની શ્રોતા દ્વારા અનુભવાતી આવૃત્તિ કેટલી ? ધ્વનિનો વેગ v છે.

$fraction numerator vf squared over denominator 2 vf minus straight alpha end fraction$
$fraction numerator 2 space vf squared over denominator 3 space vf space minus space straight alpha end fraction$
$fraction numerator 2 space vf squared over denominator 3 space vf space minus space straight alpha end fraction$
$fraction numerator vf over denominator 3 space vf space minus space straight alpha end fraction$

157.

10 ms^-1ની ઝડપથી ગતિ કરતી એક રિક્ષા સાથેનું લાઉડ સ્પીકર 330 ms^-1 જેટલા વેગથી ધ્વનિ-તરંગો પ્રસારિત કરે છે આ રિક્ષાની પાછળ એક કાર 108 kmh^-1ની ઝડપથી રિક્ષા તરફ આવી રહી છે, તો કારચાલકને સંભળાતા ધ્વનીની આવૃત્તિ તથા ધ્વનિની મૂળ આવૃત્તિનો ગુણોત્તર કેટલો થશે ?

$18 over 17$
$18 over 34$
$36 over 17$
$36 over 32$

158.

500 Hz આવૃત્તિવાળો ધ્વનિ 50 cm ત્રિજ્યાના માર્ગ પર 20 rads^-1ની અચળ કોણીય વર્તુળગતિ કરે છે. આ વર્તુળાકાર માર્ગના કેન્દ્રમાંથી પસાર થતી અને સમતલને લંબરેખા પર ખૂબ જ દૂરના અંતરે એક શ્રોતા સ્થિર ઊભો છે. જો ધ્વનીનો વેગ 340 ms^-1 હોય, તો શ્રોતાને સંભળાતા ધ્વનિની મહત્તમ અને ન્યુનતમ આવૃત્તિઓ અનુક્રમે કેટલી હશે ?

515 Hz અને 486 Hz
846 Hz અને 515 Hz
515 Hz અને 486 Hz
684 Hz અને 486 Hz

A.

515 Hz અને 486 Hz

159.

એક સ્થિર શ્રોતા તેના તરફ ગતિ કરતી એક કારના હૉર્નની આવૃત્તિ 10 ટકાના તફવતથી અનુભવે છે. જો ધ્વનિ વેગ 330 ms^-1 હોય, તો કારનો વેગ કેટલા ms^-1 હશે ?

40 ms^-1
30 ms^-1
20 ms^-1
10 ms^-1

160.

એક રડાર 10³ MHz ના રેડિયો-તરંગોને ઍરોપ્લેન તરફ પ્રસારિત કરે છે. પરાવર્તિત રેડિયો-તરંગોની રડાર દ્વારા નોંધાતી આવૃત્તિ મોકલેલી આવૃત્તિ કરતાં 5 kHz વધારે મળે છે. ઍરોપ્લેનનો વેગ કેટલો હશે ? રેડિયો-તરંગોનો વેગ 3 × 10⁸ ms^-1 છે.

3 kmh^-1
1.5 kmh^-1
1 kmh^-1
0.5 kmh^-1

Book Store

Subject

Gujarati JEE Physics : દોલનો અને તરંગો

Multiple Choice Questions

Switch